แนะนำหนังสือ: Intelligence: A Very Short Introduction

เมื่อวันเสาร์ หนังสือที่สั่งไปเพิ่งมาส่ง ชื่อเดียวกับหัวข้อ Intelligence: A Very Short Introduction โดย Ian J. Deary พิมพ์โดยสำนักพิมพ์ Oxford เล่มเล็กกะทัดรัด ขนาดคนอื่นเห็นครั้งแรกไม่คิดว่าเป็นหนังสือ คิดว่าเป็นสนุดโน้ต ตอนนี้เพิ่งอ่านจบไปบทเดียว (เพราะวันเสาร์กับวันอาทิตย์มัวแต่นอนปวดไหล่อยู่ ) เลยคงจะพูดถึงรายละเอียดได้ไม่มาก โดยรวมแล้ว หนังสือเล่มนี้พูดถึงการศึกษาและวิจัยที่เกี่ยวกับปัญญาของมนุษย์ (human intelligence) ในเชิงจิตวิทยา กล่าวคือไม่ได้ศึกษาว่าสมองมนุษย์ทำงานยังไง ทำไมมนุษย์จึงมีปัญญา แต่ศึกษาพฤติกรรมต่างๆ ของมนุษย์ที่บ่งบอกปัญญา อย่างบทแรกก็พูดถึงการศึกษาด้วยการใช้แบบทดสอบ (คล้ายๆ แบบทดสอบ IQ) ซึ่งทำให้สามารถจัดกลุ่มหรือระบุความสัมพันธ์ของพฤติกรรมที่เป็นตัวบ่งบอกปัญญาของมนุษย์ โดยใช้วิชาสถิติมาช่วย

ถ้าถามว่าทำไมถึงซื้อหนังสือเล่มนี้ คงเป็นเพราะตอนนี้ทำงานวิจัยเกี่ยวกับปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) ก็เลยคิดว่าเราควรจะรู้ลักษณะของปัญญามนุษย์ เพราะเดิมตั้งแต่ทำวิจัยมา ไม่เคยสนใจเรื่องนี้ ด้วยความที่ไม่เชื่อว่า Strong AI (แนวคิดที่ว่าปัญญาที่มนุษย์สร้างขึ้น (ถ้าทำได้) จะเป็นเหมือนปัญญาจริงๆ ของมนุษย์) จะเป็นจริงได้ ที่สนใจ AI อยู่ทุกวันนี้เพราะคิดว่างานวิจัยทาง AI จะช่วยอำนวยความสะดวกให้แก่มนุษย์ในด้านต่างๆ เช่น ทำให้มนุษย์ติดต่อกับเครื่องจักรได้สะดวก ง่ายขึ้น เหมือนการติดต่อระหว่างมนุษย์ แต่เชื่อว่า AI คงไม่สามารถมาแทนที่ปัญญาของมนุษย์ได้ แต่พอเห็นหนังสือเล่มนี้เล็กดี คงใช้เวลาอ่านไม่นาน แถมราคาก็ไม่แพง (ประมาณ 300 บาท) ก็เลยซื้อมาลองอ่านดู เท่าที่อ่านดูก็น่าจะสนใจทีเดียว เพราะเริ่มอธิบายทุกอย่างตั้งแต่ต้น ด้วยภาษาง่าย และพยายามไม่ใช้ศัพท์เทคนิคในแวดวงจิตวิทยาเลย

นอกจากเรื่อง Intelligence แล้ว Very Short Introductions ยังเป็นชุดหนังสือที่เกี่ยวความรู้แขนงต่างๆ ที่น่าสนใจ ดูได้ที่ http://www.oup.co.uk/general/vsi/